Porównanie odpowiedzialności w stosunkach pracy |
RODZAJ ODPOWIEDZIALNOŚCI | Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy z winy umyślnej | Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy z winy nieumyślnej | Odpowiedzialność za szkodę w mieniu powierzonym | Odpowiedzialność porządkowa |
PODSTAWA PRAWNA | Art. 114 i następne k.p. oraz art. 122 k.p. | Art. 114 i następne k.p. | Art. 124 i 125 k.p. | Art. 108 k.p. |
PODSTAWA ODPOWIEDZIALNOŚCI | Niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków pracowniczych | Niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków pracowniczych | Szkoda powstała w prawidłowo powierzonym mieniu | Nieprzestrzeganie organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów BHP, przeciwpożarowych, pracowniczych zasad potwierdzania przybycia i obecności w pracy, zasad usprawiedliwiania tych nieobecności, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwym lub spożywanie alkoholu w czasie pracy. |
WYMAGANE PRZESŁANKI | • Bezprawne działanie pracownika | • Bezprawne działanie pracownika | • Prawidłowe powierzenie mienia | • Rodzaj naruszenia obowiązków |
• Szkoda w mieniu pracodawcy, | • Szkoda w mieniu pracodawcy | • Stopień winy pracownika |
• Wina umyślna pracownika | • Wina nieumyślna pracownika | • Szkoda. | • Dotychczasowy stosunek pracownika do pracy. |
• Związek przyczynowy między szkodą a bezprawnym działaniem zatrudnionego. | • Związek przyczynowy między szkodą a bezprawnym działaniem zatrudnionego. |
WYMOGI FORMALNOPRAWNE | Nie dotyczy | Nie dotyczy | • Prawidłowe powierzenie mienia | • Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i 3 miesięcy od dopuszczenia się naruszenia |
• Umowa o wspólnej odpowiedzialności materialnej |
• Obowiązek wysłuchania pracownika przed zastosowniem kary |
• Ewentualnie umowa o in- dywidualnej odpowiedzial- ności materialnej, poręczenie, weksel in blanco. |
• Forma pisemna zawiadomienia o ukaraniu |
• Pouczenie o prawie wniesienia sprzeciwu i terminie jego wniesienia |
• Odpis zawiadomienia o ukaraniu do akt pracownika. |
WYSOKOŚĆ ODSZKODOWANIA/KARA | Nawet w pełnej wysokości | Nie większe niż trzykrotność miesięcznego wynagrodzenia pracownika z dnia wyrządzenia szkody | Nawet w pełnej wysokości a gdy jest to odpowie- dzialność wspólna - do wysokości części określonych w umowie | • Upomnienie |
• Nagana |
• Kara pieniężna. |