Nieodliczony VAT jest kosztem

Czy VAT wykazany na fakturze zakupu lub dokumentującej raty leasingu samochodu osobowego w tej części, która w myśl ustawy o VAT nie stanowi podatku naliczonego, może być przez przedsiębiorcę zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, jeśli nie zwiększa wartości początkowej środka trwałego?

Mogą być co do tego wątpliwości, gdyż zgodnie z nową ustawą o VAT tylko 60 proc. podatku wykazanego na fakturze od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z umowy leasingu samochodu osobowego i innego pojazdu niespełniającego warunku dopuszczalnej ładowności (nie więcej niż 6 tys. zł) "stanowi podatek naliczony". Pozostała jego część siłą rzeczy nie stanowi więc podatku naliczonego. Tymczasem VAT co do zasady nie może być kosztem uzyskania przychodu - poza ściśle określonymi w ustawach o podatku dochodowym wyjątkami dotyczącymi kwot podatku należnego i naliczonego (kosztem jest m.in. podatek naliczony, gdy podatnikowi nie przysługuje jego odliczenie). Literalnie odczytując przepisy ustaw o podatkach dochodowych określające te wyjątki, można dojść do wniosku, że podatek, który "nie stanowi podatku naliczonego", kosztem być nie może. Tezę tę zdaje się potwierdzać dodatkowo zmiana wprowadzona do przepisu mówiącego o ustaleniu wartości początkowej środka trwałego (od której odpisy amortyzacyjne są kosztem uzyskania przychodu). Oprócz podatku naliczonego, który nie podlega odliczeniu, do wartości tej wchodzi obecnie także kwota podatku od towarów i usług, który nie stanowi podatku naliczonego.

Dlaczego ustawodawca uznał, że w związku z pojawieniem się tej nowej "kategorii" VAT trzeba zmienić tylko przepis o wartości początkowej, pomijając przepisy mówiące o kosztach uzyskania przychodów z tytułu VAT - nie wiadomo. Ministerstwo Finansów, odpowiadając na pytanie " DF" w tej sprawie, zinterpretowało jednak przepisy korzystnie dla podatników. Stwierdziło, że VAT naliczony podczas zakupu usług najmu, dzierżawy, leasingu samochodów osobowych i innych niespełniających warunku dopuszczalnej ładowności (wynikający z faktury) w części, w której zgodnie z art. 86 ust. 7 ustawy o VAT nie stanowi podatku naliczonego, a więc nie podlega odliczeniu - jest kosztem uzyskania przychodu zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 46a tiret drugie updop i art. 23 ust. 1 pkt 43a tiret drugie updof.