Instrument finansowy, ale inny

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 89, poz. 625 ze zm.) przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym, przyłączonym do sieci na terytorium Polski, jest obowiązane:

- uzyskać i przedstawić do umorzenia prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwo pochodzenia albo

- uiścić opłatę zastępczą. Zgodnie z art. 9e prawa energetycznego potwierdzeniem wytworzenia energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii jest świadectwo pochodzenia tej energii. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia są zbywalne i stanowią towar giełdowy, o którym mowa w art. 2 pkt 2 lit. d ustawy z 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (tekst jedn. DzU z 2005 r. nr 121, poz. 1019 ze zm).

Towarami giełdowymi są bowiem również dopuszczone do obrotu na danej giełdzie towarowej prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń. Takie prawa majątkowe są też instrumentami finansowymi (tzw. pochodne instrumenty towarowe) w świetle art. 2 ust.1 pkt 2 lit. e) ustawy z 29 sierpnia 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi ( DzU nr 183, poz. 1538 ze zm.).

Z powołanych przepisów jednoznacznie wynika, że cena praw majątkowych może być zależna m.in. od mierników i limitów wielkości produkcji. Moim zdaniem właśnie od tych zmiennych zależy cena praw majątkowych do świadectw pochodzenia, nie zależy natomiast od ceny energii. To, że prawa majątkowe do świadectw pochodzenia są towarem giełdowym (w rozumieniu ustawy o giełdach towarowych) lub też są instrumentami finansowymi (w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi), nie dowodzi, że są one pochodnymi instrumentami finansowymi, o których mowa w art. 16 ust. 1b i art. 16 ust. 1 pkt 8b updop. Ustawa podatkowa zawiera bowiem własną definicję pochodnych instrumentów finansowych.