Czytelnicy pytają, DF odpowiada

Przychód z usług księgowych


¦ Świadczę usługi księgowe. Z umowy wynika, że za każdy miesiąc klienci płacą mi do 10 dnia miesiąca następnego. Kiedy mam wykazać przychód ze świadczenia usług?

Z art. 14 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego, określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Przepis ten dotyczy wszystkich usług, przy których kontrahenci rozliczają się cyklicznie -a więc także takich, jakie świadczy czytelniczka. Okresem rozliczeniowym jest w jej wypadku miesiąc. Zatem przychód będzie powstawał ostatniego dnia każdego miesiąca. Nie ma tu znaczenia ani termin płatności, ani moment wystawienia faktury.


Koszty rozliczane metodą kasową...


¦ Od wielu lat prowadzę podatkową księgę przychodów i rozchodów tzw. metodą kasową. Za moment poniesienia tzw. pozostałych kosztów w kolumnie 14 uznawałem dotąd dzień faktycznej zapłaty, czyli mając fakturę, czekałem do momentu jej uregulowania. Często spotykam się teraz z wyjaśnieniami, że otrzymanie faktury jest równoznaczne z poniesieniem kosztu. Czy konsekwentne stosowanie metody faktycznej zapłaty może być uznane za błąd?

Od nowego roku tak. Jak bowiem wyjaśniło Ministerstwo Finansów (odpowiadając napytanie DOBREJ FIRMY - zob. DF z 8 lutego br.), art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mówiący, że za dzień poniesienia kosztu uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia kosztu), ma zastosowanie do wszystkich podatników prowadzących księgi przychodów i rozchodów. Nie tylko do tych, którzy stosują zasady zbliżone do prowadzących księgi rachunkowe.

Czytelnik księguje wszystkie wydatki (oprócz zakupów towarów i materiałów) wdacie ich poniesienia. Przed 1 stycznia 2007 r. ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzowała, co należy rozumieć przez datę poniesienia kosztu.

Możliwe były dwie interpretacje - że jest to data faktycznej zapłaty albo data wystawienia faktury przez kontrahenta. Znaczna część podatników - zresztą za sugestią organów podatkowych - stosowała się do tej pierwszej interpretacji. Takie rozumienie daty poniesienia kosztu znalazło potwierdzenie także w wyrokach NSA. Przykładowo w wyroku z 27 czerwca 2001 r. (SA/Sz418/00) sąd orzekł, że jeżeli podatnik nie wyodrębnia kosztów odnoszących się dodanego roku, powinien uznać je za koszty w roku, w którym je poniesiono, czyli dokonano zapłaty. Także w wyroku NSA z 22 października 2004 r. (FSK624/2004) czytamy: "koszt poniesiony to koszt faktycznie zrealizowany -wydatek w znaczeniu kasowym". Czytelnik nie powinien więc mieć obaw, że sposób rozliczania przez niego kosztów za lata poprzednie zostanie zakwestionowany przez organy podatkowe.


...i memoriałową


¦ Prowadzę księgę przychodów i rozchodów, koszty rozliczam według metody memoriału. W jaki sposób mam rozliczyć faktury dotyczące grudnia (wystawione w styczniu), biorąc pod uwagę nowe przepisy?

Jeśli czytelniczka nadal zamierza prowadzić księgę na zasadach podobnych jak księgi rachunkowe, to musi podzielić koszty na bezpośrednio związane z przychodem i koszty pozostałe. Te pierwsze może potrącić w tym roku, w którym osiągnie odpowiadające im przychody. Jeśli faktura była wystawiona w styczniu, a koszt wiązał się bezpośrednio z grudniowym przychodem, należy go ująć w księdze przychodów i rozchodów w grudniu. Koszty pozostałe powinny być księgowane wdacie poniesienia, czyli wystawienia faktury, rachunku lub innego dowodu księgowego. A więc -u czytelniczki -w styczniu.