Apel papieża nawiązuje do znanych ideałów. Kościół, odwołując się do nich, stara się przeciwstawić procesowi zeświecczenia społeczeństw. Jednak społeczeństwa nie opierają się już na chrześcijańsko-średniowiecznej hierarchii wartości. Obecnie potrzeba Kościoła, który potrafiłby przemawiać do ludzi, nie upominając ich i nie powołując się na podlegającą stałym przemianom tożsamość chrześcijańską. Kościół, który od wielu lat piętnuje zjawisko odchodzenia od chrześcijańskiego systemu wartości, powinien raczej zastanowić się nad swoim nauczaniem we współczesnym świecie. Chrześcijańska tożsamość jest wciąż żywa dzięki temu, że zmieniasię w toku zawiłych transformacji. To samo odnosi się do chrześcijańskich korzeni, które są nośną ideą, tylko gdy ożywiają inne idee. Kościół powinien wziąć to pod uwagę i zaproponować dyskusję, ale bez wygłaszania kazań. Papież przypomina o potrzebie zachowania równowagi pomiędzy gospodarką a sferą socjalną i napomina, że mnożąc bogactwa, nie można zapominać o ubogich i tych, którzy znajdują się na marginesie. Tymczasem obecna Europa, zarówno ta chrześcijańska, jak i świecka, to polityczna i kulturalna nędza. Jedynym autorytetem jest pieniądz. Nawet papież i Kościół nie mają dziś autorytetu. not. pik

Massimo Cacciari (ur. 1944). Jeden z najwybitniejszych i najpopularniejszych filozofów włoskich. Postmarksista. Obecnie, jak i w latach 1993 - 2000, burmistrz Wenecji. Autor dziesięciu książek.