Umowa o pracę | Kontrakt menedżerski |
podlega kodeksowi pracy i innym przepisom z zakresu prawa pracy | w spółkach kapitałowych podlega kodeksowi cywilnemu, w szczególności art. 750 k.c. |
pracownikiem może być tylko osoba fizyczna | zarządcą może być także osoba prawna, jeśli nie wiąże się to z członkostwem w zarządzie (w tym jednak wypadku kontrakt przewiduje, kto będzie wykonywał w jej imieniu czynności zarządu); zgodnie z art. 18 § 1 k.s.h. członkiem zarządu spółki kapitałowej może być tylko osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych |
kodeks pracy zawiera katalog podstawowych obowiązków pracodawcy i pracownika | nie ma katalogu praw i obowiązków, który miałby zastosowanie w relacjach spółka - zarządca |
z umowy o pracę zawsze wynika obowiązek osobistego świadczenia pracy | z kontraktu menedżerskiego na ogół wynika obowiązek osobistego świadczenia pracy, choć zarządcę może zastąpić inna osoba, za którą menedżer ponosi pełną odpowiedzialność |
pracodawca jednostronnie w przypadkach uzasadnionych swoimi potrzebami ma prawo powierzyć wykonanie innej pracy niż określona w umowie o pracę na nie dłużej niż 3 miesiące w roku kalendarzowym | spółka nie ma takich uprawnień, a każde odstępstwo od kontraktu w tym zakresie wymaga zgody obu stron |
pracownik jest podporządkowany pracodawcy organizacyjnie, ma podległość służbową co do czasu, miejsca, sposobu, terminu świadczenia pracy, obowiązek stosowania się do poleceń przełożonego (wskazówek, instrukcji, nakazów, zakazów pisemnych i ustnych) | menedżer ma zdecydowanie większą niż pracownik swobodę, autonomię, ale i odpowiedzialność; w kontrakcie menedżerskim nie można wprowadzić świadczeń czy regulacji wyłącznie typowych dla stosunku pracy, w szczególności norm czasu pracy, upoważnień pracodawców do przyznawania nagród i udzielania kar dyscyplinarnych, podpisywania listy obecności |
wynagrodzenie za pracę powinno być godziwe i odpowiadać: ilości, jakości, rodzajowi pracy oraz kwalifikacjom pracownika; państwo gwarantuje minimalny jego poziom i objęte jest ono daleko idącą ochroną | wynagrodzenie menedżerskie nie musi spełniać żadnego z wymogów określonych dla wynagrodzenia pracownika |
pracownik nie może zrzec się wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę | menedżer może zrzec się wynagrodzenia |
między podmiotami stosunku pracy funkcjonują określone gwarancje pracownicze, skutkujące ochroną zdrowia i życia pracowników, przyznające im prawo do nieznanych innym stosunkom prawnym świadczeń (odprawy, nagrody jubileuszowe, wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, przywileje socjalne, płatne i bezpłatne urlopy), normujące ich czas pracy, przyznające dodatkowo wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, chroniące pracę kobiet i regulujące zatrudnienie młodocianych, określające odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika, podległość karom porządkowym i zapewniające w zależności od rodzaju umowy stabilizację łączącego strony stosunku pracy | niektóre z przywilejów pracowników mogą przysługiwać menedżerowi, jeżeli strony kontraktu to wynegocjują |
pracownicy mają prawo zrzeszać się w związki zawodowe i mogą być podmiotem sporów zbiorowych; pracownik jest częścią załogi | menedżerowie nie mają prawa zrzeszania się w związkach zawodowych, nie są podmiotem sporów zbiorowych, mogą jedynie wstępować do klubów, stowarzyszeń i organizacji korporacyjnych |
w większości wypadków odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy ograniczona jest do wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia i obejmuje rzeczywiste straty (chyba że chodzi o mienie powierzone lub umyślne wyrządzenie szkody) | menedżer odpowiada za szkodę wyrządzoną przedsiębiorstwu w pełnej wysokości i obejmującą rzeczywiste straty oraz utracone korzyści |
pracodawca musi prowadzić akta osobowe pracownika i dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy | spółka nie ma obowiązku prowadzenia akt osobowych zarządcy, |
po zakończeniu łączącego strony stosunku pracy pracodawca wydaje pracownikowi świadectwo pracy (art. 97 k.p.) | spółka nie ma obowiązku wydawania żadnych dokumentów, ale coraz częściej na wniosek menedżera wydaje zaświadczenia i opinie oceniające jego działalność w firmie |
sądem właściwym do rozpoznawania spraw ze stosunku pracy jest sąd pracy (komisja pojednawcza) | właściwym do rozstrzygania sporów jest sąd cywilny (sąd gospodarczy), chyba że strony wskazały na sąd polubowny |